Điều 98 Bộ luật hình sự 2015 quy định về các hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội thì người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm:
– Cảnh cáo.
– Phạt tiền.
– Cải tạo không giam giữ.
– Tù có thời hạn.
Với người chưa thành niên phạm tội, các hình phạt có thể được áp dụng chỉ là một trong 4 hình phạt trên và không được áp dụng hình phạt bổ sung.
Thứ nhất, Đối với hình phạt cảnh cáo. Cảnh cáo là hình phạt chính, có tính giáo dục sâu sắc, thể hiện sự khiến trách công khai của Nhà nước đối với người phạm tội và các hành vi phạm tội của họ. Cảnh cáo gây ra cho người bị kết án những tổn hại về tinh thần. Người chưa thành niên bị phạt cảnh cáo khi họ phạm tội ít nghiêm trọng và có nhiều tình tiết giảm nhẹ. Người chưa thành niên phạm tội bị phạt cảnh cáo, được xóa án tích sau 6 tháng nếu họ không phạm tội mới.
Thứ hai đối với hình phạt tiền. Phạt tiền là hình phạt chính áp dụng đối với người chưa thành niên phạm tội nhằm tước đi quyền lợi vật chất của họ nhằm cải tạo, giáo dục họ trở thành công dân có ích cho xã hội.
Phạt tiền được áp dụng đối với người chưa thành niên phạm tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, nếu người đó có thu nhập hoặc có tài sản riêng. Mức phạt tiền đối với người chưa thành niên phạm tội không quá một phần hai mức tiền phạt mà điều luật quy định. Người chưa thành niên bị phạt tiền được xóa án tích nếu sau sáu tháng kể từ ngày chấp hành xong bản án họ không phạm tội mới.
Thứ ba, đối với cải tạo không giam giữ . Cải tạo không giam giữ là hình phạt chính có nội dung giáo dục sâu sắc không buộc người được áp dụng hình phạt này phải cách li khỏi xã hội. Họ vẫn có thể thực hiện công việc thường ngày và sống trong môi trường gia đình và xã hội như trước đây.
Người chưa thành niên phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ cần đáp ứng hai điều kiện:
+ Hành vi phạm tội thuộc vào tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng
+ Họ phải có nơi làm việc ổn định, nơi thường trú rõ ràng.
Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đối với người chưa thành niên phạm tội, thì không khấu trừ thu nhập của người đó. Thời hạn cải tạo không giam giữ đối với người chưa thành niên phạm tội không quá một phần hai thời hạn mà điều luật quy định. Người chưa thành niên bị phạt cải tạo không giam giữ khi đã chấp hành một phần tư thời hạn và có nhiều tiến bộ thì có thể được tòa án giảm hình phạt. Nếu họ lập công hoặc mắc bệnh hiểm nghèo thì được xét giảm ngay và có thể được miễn chấp hành hình phạt còn lại. Người chưa thành niên phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ, được xóa án tích sau 6 tháng nếu họ không phạm tội mới.
Thứ tư, đối với tù có thời hạn. Tù có thời hạn là hình phạt cách li người phạm tội ra khỏi xã hội để giáo dục, cải tạo họ trở thành công dân có ích cho xã hội.
+) Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá mười tám năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;
+) Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá mười hai năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.
Xem thêm: Tuổi chịu trách nhiệm hình sự
